7 مرحله مهم نصب آبیاری تحت فشار

قبل از شروع عملیات اجرا باید عملیات پاکسازی انجام شود. این مرحله شامل برداشتن و دور ریختن مواد و مصالح زاید کندن نباتات ودرختان و ریشه های به جا مانده از درختان و همچنین برطرف کردن موانع مسیرهای اجرای شبکه آبیاری طبق نقشه و نیز از کنار نهر های موجود میباشد. به منظور جلوگیری از ایجاد گرد و غبار محل مورد نظر را آبپاشی کنید. مراقب محدودیت هایی مثل لوله های فاضلاب و کابل های برق مخابرات که در زمین کشاورزی از قبل بوده‌اند باشید. نحوه برقراری جریان آب در لوله های آبیاری را بررسی کنید در صورت نیاز به قطع آب آن را مدتی قطع کنید. 

با روشهای صحیح انتقال مواد آتش زا، سموم اسید ها و سایر مواد خطرناک آشنا باشید تا در هنگام نیاز با ایمنی کامل آنها را جابجا کنید. یک جعبه کمک های اولیه ساده همراه داشته باشید. جعبه کمک های اولیه باید در برابر شرایط جوی مقاوم باشد. اگر در مناطق دوردست اقدام به نصب سیستم سیستم آبیاری تحت فشار می کنید وسایل ارتباطی مناسب مثل موبایل همراه داشته باشید.

آب آشامیدنی مناسب همراه داشته باشید و پیش بینی امکانات بهداشتی توالت و سرویس بهداشتی را بنمایید. اگر در مناطق سردسیر میخواهید کار نصب سامانه آبیاری تحت فشار را انجام دهید لباس گرم همراه داشته باشید و در صورتیکه کار شما ما در شب نیز ادامه پیدا بکند حتماً امکانات روشنایی را همراه داشته باشید.

مراقب خطر نیش حشرات و مارهای سمی باشید لذا حتما از وسایل حفاظتی مانند چکمه و کلاه و دستکش استفاده کنید  و در مناطقی که گیاهان سمی می رویند کرمهای محافظ  و همچنین صابون مناسب برای شستشوی سریع پوست همراه داشته باشید.

قبل از شروع لوله کشی مسیرهای عبور لوله را آماده کنید که می تواند شامل هموار و تمیز کردن محل عبور لوله همچنین کندن محل عبور لوله ها باشد. اگر برای آبیاری تحت فشار نیاز به احداث استخر دارید حتماً برای خاکبرداری و تجهیزات مورد نیاز آن پیش بینی های لازم را بکنید.

یک شبکه کامل خطوط لوله آبیاری تحت فشار شامل لوله های انتقال و توزیع آب از محل منبع تا آخرین خروجی شبکه می باشد. برای هر روش آبیاری تحت فشار نوع خاصی از لوله و اتصالات استفاده می شود لذا قبل از شروع لوله کشی یک طرح آبیاری تحت فشار نوع لوله و فشاری که لوله می تواند تحمل نماید و اتصالات و شیرآلات مربوط به آن را به درستی انتخاب کنید.

برای خطوط لوله اصلی کانال‌هایی بر اساس نقشه طرح یا سایز لوله باید حفر شود. مصالح مورد نیاز لوله گذاری برای محکم کردن شیرالات و حفاظت از لوله ها را آماده کنید. موانعی که سر راه خطوط لوله هستند مانند بوته ها و درختان و قلوه سنگ های بزرگ را از مسیر لوله پاک کنید.

محل مناسبی برای دپوی لوله ها قبل از شروع کار در نظر بگیرید. لوله ها به هیچ وجه نباید از ارتفاع رها شوند یا با ضربه شدید ببینند. در صورت امکان در ابتدا و انتهای لوله ها در پوشی قرار دهید تا مواد زاید به داخل لوله ها نفوذ نکند. اگر در خطوط لوله کشی خود از شیر تخلیه استفاده میکنید مکان آن را در جایی مثل گودال قرار دهید که هنگام تخلیه، آب فقط در آنجا جمع شود و به سایر نقاط مزرعه جاری نشود.

پس از انجام مراحل لوله کشی از عدم نشت آب به وسیله آزمایش و تست مطمئن شوید. سعی کنید تست اولیه شبکه آبیاری را با فشاری بیشتر از فشار معمول انجام دهید. نشتی شیرهای قطع و وصل ای که در ابتدای لوله ها استفاده کرده‌اید را آزمایش کنید.  هنگام انجام تست نشتی آب محل اتصال لوله ها به یکدیگر و همچنین محل اتصال شیرآلات به لوله ها باید قابل رویت باشند.

برای ثابت نگهداشتن لوله ها حتی الامکان در محل اتصالات مثل زانو، سه راهی، و تبدیل ها و شیرآلات را به وسیله ابزار لازم مثل بلوک های بتنی و میله های فولادی به زمین محکم کنید. اگر در زمین شیب دار لوله کشی آبیاری را انجام می دهید. در هنگام تست خطوط لوله برای اصلاح و تعمیر اتصالاتی که آب بند نبودن آنها مشاهده شد باید اقدامات لازم انجام گیرد. اگر برای تست خطوط لوله از پمپ استفاده می کنید آن را در حداکثر فشار مورد نظر قرار دهید.

اگر در لوله کشی سامانه آبیاری تحت فشار از لوله پلی اتیلن استفاده می کنید سعی کنید از گرید pe100 استفاده کنید چرا که این مواد ضریب ایمنی بالاتری دارد و کمتر ترک میخورند. لوله های پلی اتیلن در برابر ارتعاشات زمین‌لرزه و جابجایی لایه‌های خاک بهترین مقاومت را از خود نشان می‌دهند. این لوله ها مزیت‌های دیگری دارند از جمله این که سبب رشد جلبک ها و باکتری ها نمی شوند. در مناطق گرمسیر با توجه به اینکه حداکثر دمایی که لوله پلی اتیلن قادر به تحمل آن است 60 درجه سانتیگراد می باشد حتماً لوله ها را زیر خاک قرار دهید تا از تابش مستقیم آفتاب در امان باشد.

بعضی از مواد شیمیایی و حلال های عالی و یا مواد روغنی باعث ایجاد ترک در لوله های پلی اتیلن می شوند و به علت حساس بودن به گرما به سادگی در مقابل شعله های مستقیم آتش آسیب می بینند. لوله های پلی اتیلن را در مقابل اجسام نوک تیز و سنگ‌های تیز محافظت کنید تا سوراخ یا پاره نشوند.

اگر از لوله های پلی اتیلن سایز های بالاتر از 5 اینچ یا 125 میلیمتر استفاده می کنید برای اتصال آنها به یکدیگر باید از دستگاه جوش لب به لب پلی اتیلن استفاده کنید.  حتماًبا توجه به شرایط آب و هوایی و در صورت نیاز به محل مناسبی برای دستگاه جوش پلی اتیلن در نظر بگیرید که از بارندگی آسیب نبیند. اگر برای اتصال لوله های پلی اتیلن از جوش لب استفاده می کنید مراقب باشید که اگرسر لوله ها از حالت دایره خارج شده باشند لوله را داخل گیره های دستگاه جوش پلی اتیلن قرار دهید و با سفت کردن گیره ها سر دوره را به حالت اولیه و کاملاً دایره در آورید.

آماده سازی محل اجرا، عمل کردن به نکات ایمنی و اجرای صحیح لوله کشی و در نهایت تست شبکه لوله آبیاری تحت فشار

شیرآلاتی که در خطوط لوله بسته می شوند نیاز به احداث حوضچه شیرآلات دارند. اگر از شیرآلات چدنی و سنگین استفاده می کنید مطمئن شوید که وزن این شیرآلات به لوله فشار وارد نمیکند. کف حوضچه شیرآلات یک لوله برای خروج آب در نظر گرفته شود تا در هنگام بارندگی، آب کف حوضچه شیرآلات جمع نشود زیرا باعث زنگ زدگی شیرآلات چدنی می شود.

در حوضچه شیرآلات اقدامات لازم برای جلوگیری از یخ زدگی شیر ها به عمل آید. شیر ها و متعلقات داخل حوضچه شیرآلات را بعد از احداث حوضچه و اطمینان کامل از اینکه بتن کامل خودش را گرفته شروع کنید.  در زمین های شیب دار حتماً در قسمت مرتفع‌تر خط لوله یک شیر تخلیه هوا نصب کنید.

دو روش برای آبیاری تحت فشار وجود دارد: آبیاری بارانی که برای آبیاری مزارع استفاده می شود و آبیاری موضعی که بیشتر برای آبیاری باغات استفاده می شود. یک شبکه آبیاری تحت فشار شامل پمپ، صافی های تصفیه آب، مجموعه خطوط لوله و نازل ها (آب پاش یا قطره چکان) که به عنوان آخرین بخش شبکه آبیاری تحت فشار برای رساندن آب به ریشه های گیاهان استفاده می شود.

آخرین لوله انشعاب شبکه لوله در آبیاری تحت فشار لوله لترال نامیده می شود. نازل ها و لوله های لترال متصل هستند. آب لوله های لترال از لوله‌های مانیفولد تامین می‌شود که لوله‌های مانیفولد به لوله های اصلی متصل هستند. لوله های اصلی هم به سیستم فیلتراسیون متصل هستند  و آب سیستم فیلتراسیون از طریق پمپ تأمین میشود. پمپ هم آب را از استخر یا چاه پمپاژ میکند.

لوله لترال و نازل های نصب شده روی آن کوچکترین واحد آبیاری هستند که برای مدیریت آبیاری ابتدای هر لوله لترال یک شیر فلکه نصب می شود. البته در آبیاری بیاری قطره‌ای برعکس آبیاری بارانی، شیر فلکه در ابتدای لوله‌های مانیفولد نصب می شود. انواع روش های آبیاری قطره ای شامل روشهای لوله 16 میلیمتری قطره‌ای، آبیاری با کمک نوار تیپ، آبیاری با بابلر، آبیاری به وسیله میکروجت و لوله‌های تراوای زیرسطحی میباشند.

به دلیل کوچک بودن روزنه خروجی قطره چکان ها و آبپاش ها در آبیاری تحت فشار برای جدا کردن مواد معلق موجود در آب از تجهیزات تصفیه و فیلتراسیون استفاده می شود. سیستم فیلتراسیون شامل قسمت های مختلفی از جمله حوضچه رسوبگیر، هیدروسیکلون،  صافی توری، فیلتردیسکی و قسمت های الکترونیکی اتوماسیون آبیاری (سنسورهای فشارسنج فرمان دهنده به شیرهای برقی) می باشد. تجهیزات تصفیه آب با توجه به کیفیت آب متفاوت هستند.

حوضچه های رسوب گیر برای جداسازی ذرات بزرگتر از 40 میکرون طراحی شده‌اند. هیدروسیکلون یک قیف مخروطی شکل است که به کمک نیروی گریز از مرکز ذرات جامد بزرگتر از 75 میکرون را از آب جدا می کند. فیلتر شنی محفظه استوانه ای شکل است که پر از شن می‌باشد و هنگام عبور آب از آن ذرات معلق را تصفیه می کند. صافی توری هم استوانه‌ای است پلاستیکی که با عبور آب از دو سر توری آن ذرات جامد از آب جدا می شوند. فیلتر دیسکی هم محفظه استوانه ای شکل است که با عبور آب از جداره خارجی دیسک های نصب شده در آن ذرات معلق در آب از آن جدا می شوند.

1. خرید تجهیزات طبق نقشه طرح
   انتخاب دقیق نوع لوله ها و نازل های مورد نیاز با توجه به نقشه طرح
2. همراه داشتن تجهیزات ایمنی
   همراه داشتن تجهیزات مناسب ایمنی مثل جعبه کمک های اولیه، آب آشامیدنی، تلفن همراه، چکمه و دستکش
3. انتقال تجهیزات به محل اجرا
   دپو کردن لوله ها و اتصالات مورد نیاز طرح در محلی مناسب
4. آماده سازی زمین
   آماده کردن زمین که شامل پاکسازی، هموار کردن و کندن گیاهانی است که در مسیر خط لوله قرار دارند
5. حفر کانال برای لوله های اصلی و فرعی
   حفر کانال به عمق حداقل 30 سانتیمتر برای قرار دادن لوله های اصلی و مانیفولد ها در آن
6. ایجاد حوضچه شیرآلات
   استفاده از مصالح مناسب و بتن برای ایجاد حوضچه های شیرآلات و قرار دادن درپوش روی آن برای جلوگیری از یخ زدگی
7. تست نشتی لوله ها
   در انتها تست شبکه لوله کشی آبیاری تحت فشار برای اطمینان از عدم نشتی